Boek covers van De Aanslag

Op heel wat covers van de verscheidene versies van dit boek, zowel in de brontaal die Nederlands is, als in andere Europese talen, wordt een fiets voorgesteld; zie onderstaande voorbeelden in het Nederlands, Duits, Hongaars en Engels. Dit beeldt het "epicentrum" voor van het hele verhaal, daar waar alles begint en in het boek alles om blijft draaien, nl de moord, de "aanslag" op Fake Ploeg (senior), een collaborateur van de Duitsers tijdens de tweede wereldoorlog. Hij wordt vermoord tijdens het fietsen. Het hoofdpersonage ziet de vermoorde Fake op de grond in de sneeuw liggen naast zijn fiets.

Mulisch zet heel duidelijk het decor van het startpunt én de context van het hele verhaal uit: "….lag een fiets waarvan het omhoogstekende voorwiel nog draaide, - een dramatisch effect, dat later close in elke verzetsfilm zou verschijnen."

Op sommige covers ziet men een fiets zoals beschreven in het boek, nl liggend in de sneeuw, zoals bv onderstaande Nederlandse en Duitse versies. Op andere covers, ziet men ook de referentie naar de fiets, zij het in een ander decor, zoals de onderstaande Hongaarse en Engelse versies.

In al de hier gekozen talen wordt de titel van het boek letterlijk vertaald, nl "De aanslag". In sommige talen, zoals bv het Hongaars, kan de titel vertaald worden zowel als "aanslag" als "moord", wat perfect toepasselijk blijft voor het verhaal. Dit is in tegenstelling tot het Nederlands, want een aanslag leidt niet noodzakelijk tot moord.

Een andere symboliek.

Een andere interessante is onderstaande Engelse cover. Deze beeldt verschillende elementen uit die verwijzen naar wat er gebeurt, waar het gebeurt en deels waarom het gebeurt.

Men ziet op de achtergrond een stratenplan waar het drama zich afspeelt, aan de kade bij het water (de blauwe lijn) waarlangs de 4 huizen staan die van belang zijn in het verhaal.

De 4 vierkanten duiden de 4 huizen aan die apart staan van de andere. Het vierkant met de brand duidt het huis aan van het hoofdpersonage Anton Steenwijk: dit is waar hij met zijn familie woont vóór het in assen wordt gelegd. Het vierkant met de moordkrijtlijnen symboliseert het huis van het gezin Korteweg vóór dewelke de moord wordt gepleegd. De andere vierkanten duiden op de twee andere huizen die elk ook hun belang hebben in het verhaal, maar waarvan de bewoners zélf geen actie ondernemen in de ontwikkeling van het drama. Dit is vermoedelijk de reden waarom deze vierkanten leeg afgebeeld zijn zonder extra tekening. Het gezin Beumer van het huis naast het huis dat afbrandt, helpt Anton met het begrijpen van een paar elementen uit zijn verhaal. Het laatste huis blijft tot heel op het einde een mysterie. De bewoners Aarts hebben ook geen actieve rol, maar omdat ze in hun huis een gezin Joden verbergen, kiezen de buren Korteweg ervoor om het lijk van de vermoorde Fake Ploeg Senior te verplaatsen vóór het huis van Anton Steenwijk en zijn familie en niet vóór het huis met de verstopte Joden.

Tenslotte legt de afbeelding van de hagedis de link met de reden waarom gezinshoofd Korteweg beslist het lijk te verplaatsen vóór een ander huis dan het zijne, nl omdat hij zijn verzameling hagedissen wil beschermen tegen de woede van de Duitsers bij het vinden van het lijk. De Duitsers hebben de gewoonte bij hun represailles huizen af te branden en Korteweg wil dit vermijden, zelfs al is dit ten koste van zijn buren. Na de tragedie van de brute moord van de broer en ouders van Anton, waar Korteweg zich niet aan heeft verwacht, doodt hij in woede al zijn dieren.